Polacy w Ameryce pierwszej połowy XX wieku - wystawa fotografii

Negatywy to tajemnica. Odsłaniają jej rąbek, kuszą maleńkim wycinkiem zagadkowej rzeczywistości, który jesteśmy w stanie na nich wypatrzeć, wyśledzić gołym okiem lub pod lupą - wycinkiem zniekształconym, o odwróconych barwach. Wołają do nas z przeszłości, żebyśmy je wywołali i odkryli sekrety minionych lat, wyciągając na światło dzienne twarze ludzi, miejsca, sytuacje, tak dobrze dotąd ukryte na błonie fotograficznej.

wystawa "Zagadki starych negatywów", fot. A. Urbańska

Dwa stare albumy z negatywami przeleżały w szufladzie kolekcjonera wiele lat, zanim stwierdziły, że już czas wyjść do ludzi i odkryć przed nimi swoje tajemnice. Dzięki pasji i detektywistycznej żyłce właściciela eksponatów pana Krzysztofa Neuberga powstała wystawa, zaprezentowana najpierw w Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa, a teraz w Czytelni Zbiorów Regionalnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łańcucie pod tytułem "Zagadki Starych Negatywów".

wystawa "Zagadki starych negatywów", fot. A. Urbańska

Na kliszach utrwaleni zostali Polacy w Ameryce lat 30. i prawdopodobnie 40.-50. XX wieku. Dzięki nim możemy zobaczyć nie tylko twarze ludzi, ale przede wszystkim miejsca, stroje, samochody, zdarzenia. Nie znajdziemy tu wielu portretów, większość fotografii przedstawia naturalne sytuacje, uśmiechniętych ludzi podczas bankietów, wesel, pikników, wakacyjnego wypoczynku, itp. Urocze dzieciaki plażujące nad jeziorem, całujące się na łódce czy chichoczące nad śpiącym na kocu ojcem, piękna panna młoda wysiadająca z samochodu, młoda dziewczyna czesząca włosy przy toaletce, na której stoi portret młodzieńca w mundurze czy chłopiec łowiący ryby na pomoście to główni bohaterowie zdjęć zaprezentowanych na wystawie. Takich bohaterów jest o wiele więcej, gdy dobrze się przyjrzymy, znajdziemy ich także w tle wielu fotografii.

Pan Krzysztof nawiązał kontakt z Instytutem im. Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku, żeby dowiedzieć się czegoś o autorze zdjęć - Leopoldzie Karolu Babireckim, którego nazwisko znalazło się na karteczce umieszonej w jednym z albumów. Inicjały "L.B." widnieją też na jednym z negatywów. W archiwum Instytutu znalazły się dwa portrety Babireckiego (1906-2001), który był swego czasu Komisarzem Okręgu III Związku Narodowego Polskiego. Dzięki temu udało się go rozpoznać na trzech fotografiach należących do kolekcji.

Historia poszukiwania śladów po pierwszym właścicielu i twórcy zdjęć znajduje się w gablocie zaprezentowanej na wystawie. Zobaczycie na niej także amerykańskie pocztówki z epoki, oryginalny dziennik polonijny "Nowy Świat" z 1935 roku i wiele przeciekawych fotografii, zaprezentowanych miedzy innymi w formie wielkoformatowych wydruków.

wystawa "Zagadki starych negatywów", fot. A. Urbańska

Zapraszamy do Czytelni Zbiorów Regionalnych na 2. piętrze łańcuckiej biblioteki przy ul. Moniuszki 2. Wystawa jest dostępna do 13 listopada w godzinach pracy czytelni.

Za wypożyczenie wystawy serdecznie dziękujemy Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa.