Dużo było z tego rosołu

W średniowieczu nie wystarczyło obwarować miasto, żeby czuć się w nim pewnie i spokojnie. W razie ataku trzeba było jeszcze na tych fortyfikacjach stać i walczyć. Niejednokrotnie obowiązek ten spadał na mieszczan. Mury dzielono wówczas na odcinki, a każdy z nich powierzano innemu cechowi, którego powinnością było czuwanie nad bezpieczeństwem i dobrym stanem poszczególnych wież, bram oraz fragmentów murów. Stąd właśnie wywodzą się nazwy elementów obwarowań, np. Baszta Ciesielska. Rzemieślnicy nie do końca nadawali się na sprawnych i walecznych obrońców życia i mienia całego miasta. Trzeba było wymyślić coś, dzięki czemu dałoby się przekształcić szewców, bednarzy, karczmarzy czy kaletników w okazjonalnych rycerzy.

Bractwo kurkowe, 1902, Galicja

I tak narodził się pomysł stworzenia organizacji, dzięki której można byłoby uczyć mieszczan efektywnego wymachiwania bronią i celnego strzelania na wypadek konieczności obrony murów. Idea ta narodziła się w Europie Zachodniej, a pierwsze ślady tzw. bractw strzeleckich na ziemiach polskich pochodzą z XIII wieku, kiedy to prawo magdeburskie zaczęło przenikać m.in. na Śląsk.

Bractwa strzeleckie były ważnymi instytucjami. To od ich sprawności zależały życie i dobytek mieszczan, a poza tym organizowane przez nie zawody i konkursy połączone z ucztami i festynami bywały okazją do wspaniałej zabawy. W wielu przypadkach stowarzyszenia te nosiły nazwę Bractwa Kurkowego. Nawiązuje ona do celu ćwiczeń strzeleckich. Był nim bardzo często kogut, którego wówczas zwano kurem. Początkowo strzelano do żywego ptaka, z czasem zstąpiono go drewnianą atrapą. 

Symbol krakowskiego Bractwa Kurkowego

„Ćwicz oko i dłonie w Ojczyzny obronie” - takie hasło przyświecało bractwom, które musiały regularnie ćwiczyć i zawsze być gotowe, by stanąć na murach i brać na cel Tatara czy innego Krzyżaka ;)

W zbiorach regionalnych Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łańcucie znajduje się piękne, ponad 100-letnie zdjęcie Bractwa Kurkowego z Galicji. Jedynymi informacjami o nim jest data w prawym dolnym rogu: 1902 oraz napis na odwrocie – „okres austriacki”. Czy znajdzie się ktoś, kto pomoże zidentyfikować, może nawet nie tyle poszczególnych członków, ile przynajmniej miejsce, z którego pochodzą? Kraków? Lwów? A może zupełnie inne miasto?